Bemesting; het voeden van planten
Inhoudsopgave
Planten hebben voeding nodig om te groeien en te bloeien. Deze voeding halen ze uit de grond. Om de planten van genoeg en goede voedingsstoffen te voorzien is het goed de grond te bemesten. Hoeveel en welke meststoffen goed zijn om aan de plant te geven hangt mede af van de grondsoort waar de plant in staat, van de plantsoort en van de tijd van het jaar.
Bemesten van de tuin, waarom?
Iedere grondsoort is anders van samenstelling en bevat voedingselementen in een andere verhouding. Zandgrond bijvoorbeeld is armer in voeding dan bijvoorbeeld veengrond of kleigrond. Met behulp van een grondmonster krijg je een goed beeld van welke elementen in welke hoeveelheden er in je grond zitten en van de verhoudingen tussen de elementen. Zo kun je precies bemesten wat je grond nodig heeft om richting ideale waarden te gaan. Door de juiste meststoffen in de juiste verhoudingen te strooien kun je de PH licht sturen of de structuur van de grond verbeteren. Ook zonder het nemen van een grondmonster kun je bemesten. Je geeft dan een onderhoudsdosering. Je verandert dan niets aan de grond maar je geeft wat de planten gedurende het groeiseizoen nodig hebben zodat ze goed kunnen groeien en bloeien en een mooie kleur krijgen. April is de ideale maand voor een eerste bemesting buiten.
Bemesten van de tuin, de elementen:
Meststoffen bevatten elementen in een bepaalde hoeveelheid en in een bepaalde verhouding. Er zijn veel verschillende meststoffen op de markt. Hieronder staan de elementen genoemd die in meststoffen zitten en waarom ze belangrijk zijn voor planten.
Hoofdelementen
1. Calcium (Ca)
Het belangrijkste element voor een plant is calcium. Waar we vroeger dachten dat dit stikstof was is dit omgedraaid naar calcium. Calcium is een bouwsteen voor celwanden en celmembranen en zorgt voor stevigheid in de plant. Daarbij is calcium een groot molecuul wat de grond meer open en luchtig maakt. Calcium zit in bijvoorbeeld groenkalk of zeewierkalk. Wanneer je zeewierkalk strooit komt het element Ca al snel vrij maar bij het strooien van groenkalk duurt dat langer. Daarom wordt het strooien van groenkalk op een kwekerij altijd in het najaar /de winter gedaan. Groenkalk en zeewierkalk hebben invloed op de PH maar bij een onderhoudsdosering stelt dit niet veel voor.
2. Magnesium (Mg)
Magnesium (Mg) wordt ook gezien als een hoofdelement in de bemesting. Het is een bouwsteen van celwanden, bladgroenkorrels en enzymen. Het zorgt voor stevigheid in de plant en heeft een belangrijke rol bij de fotosynthese. Vooral bladhoudende gewassen en coniferen hebben behoefte aan magnesium.
Als Calcium en Magnesium in de goede verhouding in de grond zitten dan is de grondstructuur goed.
De meeste algemene meststoffen bevatten o.a. standaard NPK (stikstof, fosfaat, Kalium)
3. Stikstof (N)
Stikstof (N) is ook een belangrijk element voor de plant. Stikstof is een bouwsteen van eiwitten en bladgroenkorrels en geeft de plant daardoor een betere groene kleur. Daarbij stimuleert stikstof de vegetatieve ontwikkeling van de plant. Een teveel aan stikstof zorgt voor langgerekte planten welke ook gevoelig zijn voor ziekten en plagen. Stikstof heeft een plant nodig maar overdaad schaadt.
4. Fosfaat (P)
Fosfor (P) stimuleert de wortelgroei en is dus belangrijk bij de aanplant van plantjes. Daarbij is fosfaat belangrijk voor het energietransport in de cellen, is het een bouwsteen voor de celwand en is het belangrijk bij de vorming van knoppen, bloemen en zaden.
5. Kalium (K)
Kalium (K) speelt een belangrijke rol bij het openen en sluiten van de huidmondjes en regelen op die manier de wateropname van de plant. Daarbij geeft kalium stevigheid aan plantencellen en zorgt het ervoor dat planten afharden voor de winter en zo minder gevoelig zijn voor vorst.
6. Zwavel (S)
Zwavel (S) bevordert wortelgroei en hardheid bij de plant. Het is een bouwsteen van eiwitten en vitamines en is een onderdeel van geurstoffen.
Sporenelementen
Naast de hoofdelementen is het belangrijk dat er ook sporenelementen aan de plant worden gegeven. De plant heeft maar kleine hoeveelheden sporenelementen nodig maar toch zijn deze sporenelementen heel belangrijk voor verschillende processen in de plant.
Mangaan (Mn) speelt een belangrijke rol bij de fotosynthese. Daarbij is het een bouwsteen van enzymen en ook een bouwsteen van een stofje die stevigheid geeft aan celwanden. Het speelt een rol bij de vruchtuitgroei.
IJzer (Fe) heeft een belangrijke functie bij de fotosynthese en is noodzakelijk voor de vorming van bladgroenkorrels. Daarbij is het belangrijk voor de ontwikkeling van het groeipunt in de wortels.
Zink (Zn) is een bouwsteen van enzymen en speelt een rol bij de aanmaak van het hormoon auxine. Auxine is een belangrijk hormoon. Het stuurt de groei en de groeiontwikkeling aan.
Borium (B) heeft een rol bij verschillende stofwisselingsprocessen, is een bouwsteen van celwanden en van een enzym die de celdeling regelt en stimuleert de ontwikkeling van groeipunten. Borium is belangrijk voor de bloemontwikkeling.
Koper (Cu) verhoogt de suikergehaltes, heeft een belangrijke rol bij de fotosynthese en is belangrijk voor de vorming van vitamines. Daarbij speelt dit element een rol bij de verhouting van plantendelen.
Molybdeen (Mo) is een onderdeel van enzymen die nitraat omzetten naar de bouwstenen van eiwitten. Ook is het een bouwsteen van bepaalde plantenhormonen.
Silicium (Si) speelt een rol bij de weerbaarheid van planten. Het maakt het blad harder waardoor de plant minder aantrekkelijk is voor ziekten en plagen.
Wanneer bemesten van de tuin?
Wanneer en welke meststof je geeft hangt af van de behoefte van de planten, van het jaargetijde en van de grondsoort. Algemeen kun je zeggen dat je aan het begin van het groeiseizoen een meststof geeft op basis van NPK, calcium en magnesium met toevoegingen welke je wenst. Een emmertje Grow bevat stikstof, fosfaat, kalium, magnesium, zwavel en calcium en is daardoor heel geschikt voor veel planten.
In het groeiseizoen extra magnesium geven voor een mooiere groene kleur kan met behulp van kieseriet. Kieseriet werkt goed om een bruine coniferenhaag of geel oud blad bij de Rhododendron tegen te gaan. Maximaal 2 tot 3 keer per jaar een handje strooien onder de gewassen die het nodig hebben is voldoende. Kieseriet werkt wat verzurend.
Als je in augustus nog wat wilt bemesten strooi je een meststof meer gericht op Kalium zodat de plant/gras kan afharden naar de winter toe.
Lavameel is rijk aan sporenelementen en mineralen. Het bevat veel magnesium en silicium en ook ijzer. Door lavameel over planten te verstuiven vormt het een barrière voor ziekten en plagen en beschermt het de planten. Door het over de grond te strooien geef je rijke voeding en verbeter je de bodemstructuur.
De biologische Healthy start tabletten zijn ideaal om buiten pot- en kuipplanten te bemesten. Het zijn langzaam werkende tabletten die de voedingsstoffen stikstof, fosfaat, kalium, zwavel en ijzer bevatten. Daarbij bevatten de tabletten ook nog humuszuren en gunstige bodembacteriën die de bodemstructuur verbeteren en zorgen dat de elementen goed opgenomen kunnen worden. 1 tablet is voldoende voor 1 groeiseizoen.